Jak chronić bioróżnorodność?
Trwa realizacja projektów XI edycji konkursu grantowego Fundusz Naturalnej Energii, dziś opowiemy Wam o projektach dotyczących różnorodności biologicznej, czyli bogactwa form życia na Ziemi. Jak je chronić i jak o nie dbać, jak je poznawać? Koniecznie przeczytajcie pomysły naszych tegorocznych zwycięzców.
Jeśli chcecie przeczytać o projektach związanych z klimatem, zapraszamy tutaj, a o energii przeczytacie tutaj, a o ochronie zasobów wodnych tutaj.
Śląski Ogród Botaniczny – Związek Stowarzyszeń zaproponował innowacyjne podejście do edukacji o bioróżnorodności w ramach projektu „Różnorodność leży w naturze – questing w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Radzionkowie”. Quest to bezobsługowa forma zwiedzania ogrodu i zdobywania wiedzy o różnorodności roślin i zwierząt, które w nim żyją. Na poszczególnych punktach questu na odwiedzających będą czekały różne elementy edukacyjne, które pomogą zrozumieć zależności w przyrodzie, dowiedzieć się wielu ciekawych informacji o różnych gatunkach oraz poznać nieco bliżej historię tego terenu sprzed…250 mln lat! Odwiedzający otrzymają ulotkę, która poprowadzi ich po terenie Ogrodu i wskaże miejsca do prowadzenia przyrodniczych obserwacji. Projekt otrzymał I miejsce wśród wyróżnionych w konkursie pomysłów na najbardziej innowacyjne działania.
Czy o bioróżnorodności można rozmawiać z perspektywy sąsiedzkiej? Jak pokazuje projekt „Sąsiedzi, czyli co się roi w Legionowie…” Miejskiej Biblioteki Publicznej w Legionowie – jak najbardziej! Zwłaszcza gdy wśród sąsiadów mamy jeże, pszczoły, ptaki i kolorowe łąki kwietne. 10 wierszy o legionowskiej bioróżnorodności wprowadzi dzieci w świat przyrody oraz podpowie, jak o nią dbać. Dla starszych uczniów zaplanowano warsztaty „Bzyczące i ćwierkające ogrody”, by pokazać dobrosąsiedzkie zależności w ogrodzie. Zwieńczeniem zajęć będzie przygotowanie tabliczek, które trafią na osiedla i będą zachęcały do działań na rzecz przyrody. W ramach inspiracji utworzone zostaną 4 ogrody wertykalne, by pokazać, że dobrze zagospodarować można nawet niewielką przestrzeń. Projekt zakończy wystawa prac nadesłanych na konkurs ilustratorski dla dzieci oraz warsztaty z budowy domków dla zwierząt oraz ich odpowiedzialnego lokalizowania w przestrzeni miejskiej.
O przyrodzie w miastach, a konkretnie o ptakach, edukować będzie też Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych w ramach projektu „Ptasia stołówka”. Dla szkół przewidziano warsztaty na temat dokarmiania ptaków. Uczniowie dowiedzą się, jakie ptaki możemy spotkać w okolicy i jak je rozpoznawać, jak dostosować pokarm do występujących lokalnie gatunków oraz jak własnoręcznie zbudować karmnik, który będzie dla ptaków bezpieczny. Poznają także zalety naturalnych ptasich stołówek, czyli owocujących drzew i krzewów. W ramach projektu przewidziano także konkurs plastyczny oraz stworzenie filmiku instruktażowego, dzięki któremu każdy będzie mógł samodzielnie zbudować karmnik.
Tematykę ptasią porusza też projekt „Stworzenie stacji przyrodniczo-edukacyjnej Ptasia remiza” złożony przez Gminę-miasto Grudziądz. W ramach projektu mieszkańcy założą remizę dla ptaków, czyli posadzą w wyznaczonym miejscu drzewa i krzewy obfitujące w pokarm dla tych zwierząt. Rośliny zyskają tabliczki z opisami, aby przybliżyć uczestnikom projektu jak wyglądają kwiaty i owoce, i zachęcić do ich sadzenia. Ustawiona zostanie też tablica informująca o wpływie remizy na bioróżnorodność okolicznych ekosystemów oraz o ich roli dla człowieka i zwierząt. Przeprowadzone zostaną też warsztaty terenowe dla szkół i przedszkoli.
Nowe nasadzenia powstaną także w Gminie Sanok w ramach projektu „Bioogrody szansą dla przyrody”. W gminnym parku, w Załużu powstanie ogród sensoryczny, który ma posłużyć budowaniu więzi mieszkańców z przyrodą. Powstaną trzy rabaty: borówkowo-wrzosowa, pęcherznicowa oraz z roślinami pokarmowymi dla pszczół wzbogacone tabliczkami z nazwami roślin oraz małą architekturą sprzyjającą bioróżnorodności (poidełko, domek dla owadów). Podczas imprezy plenerowej „Bio-majówka”, dzieci i młodzież będą miały okazję włączyć się w działania służące przyrodzie – montaż domków, poidełka, wykonanie bomb nasiennych. Zaplanowano także prelekcję dotyczącą dbania o ogrody i gatunków zwierząt, które można spotkać w okolicy. Na co dzień rabatami opiekować się będą klasy z pobliskiej szkoły realizując w parku zajęcia edukacyjne.
A skoro o ogrodach mowa, prawdziwą gratkę dla miłośników ogrodów przygotowało Stowarzyszenie Carpe diem w projekcie „Weekend Otwartych Ogrodów”! W ostatni weekend maja na terenie gminy Dobra udostępnionych zostanie 5 ogrodów cechujących się wyjątkową różnorodnością biologiczną i mogących stanowić inspirację jak dbać o ogród i o przyrodę. Będzie można poznać przeróżne gatunki roślin, dowiedzieć się więcej o zwierzętach, które te ogrody odwiedzają, a także poznać sposoby na oszczędzanie wody i energii oraz pomysły na małą architekturę służącą faunie. Oprócz tego zorganizowane zostaną warsztaty na różne ekologiczne tematy, by pogłębiać wiedzę przyrodniczą odwiedzających.
Edukacja w ogrodzie to też motyw przewodni projektu Jasnogórskiej Publicznej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I stopnia w Częstochowy. „Muzycy bliżej natury – Ekologiczna Pracownia w Ogrodzie” to pomysł na przekształcenie ogrodu przyszkolnego tak, by jak najlepiej służył edukacji i nauce. W ramach pracowni zasadzone zostaną rośliny, powstaną stoły z ławami, tablice edukacyjne, domki dla owadów i ptaków, poidełko, a także stacja pogody i kosze do segregacji. Przeprowadzone zostaną warsztaty ekologiczne – zarówno dla uczniów, jak i dla przedszkolaków o tematyce ekologicznej – ochrona zasobów wody, segregacja odpadów, bioróżnorodność to tylko niektóre z poruszanych tematów. Pracowni posłuży także do prowadzenia lekcji w terenie, a jej zacisze pozwoli młodym muzykom odpocząć na łonie natury.
Ogród przy szkole to serce projektu Stowarzyszenia Ars Vivendi na Rzecz Rozwoju ZS UNICEF w Rzeszowie. Z myślą o dzieciach z niepełnosprawnościami zaplanowano szereg zajęć edukacyjnych – od hortiterapii, przez warsztaty o bioróżnorodności, poznawanie ekosystemów leśnych aż po tworzenie leśnych obrazów, poszukiwanie owadów, wycieczkę do Arboretum w Bolestraszycach, czy poznawanie roślin łąkowych rosnących przy szkole. Dzięki współpracy z różnymi specjalistami i pasjonatami, dzieci poznają przyrodę, zdobędą wiedzę o jej funkcjonowaniu, a także poeksperymentują zakładając własne hodowle roślin na terenie zielonej pracowni.
Szkoła Podstawowa nr 25 imienia Juliusza Słowackiego w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 2 w Rudzie Śląskiej w projekcie „Leśny zakątek w Kłodnickiej Eko-Bazie” skupiła się w swoich działaniach wokół lasów. Przy szkole powstanie ogród leśny, w którym posadzone zostaną gatunki roślin charakterystyczne dla polskich lasów. W stworzonym zakątku prowadzone będą terenowe lekcje poruszające między innymi zagadnienia bioróżnorodności w lasach – rolę martwego drewna, typach lasu w Polsce, czy o gospodarowaniu lasami. Odbędzie się także spotkanie z leśniczym, a w ramach kółka ekologicznego realizowane będą leśne obserwacje i eksperymenty pozwalające dostrzec sieć powiązań w przyrodzie. Przez cały okres trwania projektu prowadzone będą działania na rzecz środowiska dotyczące różnych tematów, w tym też kąpieli leśnych (shinrin-yoku). Spotkania ze specjalistami, warsztaty z robienia kokedam, czy akcje zapobiegające wyrzucaniu śmieci do lasu to tylko nieliczne z pomysłów na zaangażowanie społeczności szkolnej w ten złożony i bogaty w wydarzenia projekt.
„#Ekomaniacy” to z kolei projekt Gminnej Biblioteki Publicznej w Kęsowie. Zaplanowano szereg warsztatów dla uczniów i przedszkolaków dotyczących bioróżnorodności oraz ochrony zasobów wody. Powstaną Eko czytelnie, czyli miejsca gdzie będzie można przyjemnie spędzić czas z książką w otoczeniu przyrody. Przy ich tworzeniu wykorzystane zostaną materiały z wtórnego obiegu, a posadzone rośliny zostaną dobrane tak, by zaprosić do Eko czytelni motyle. Odbędą się też spotkania z bibliotekarzami oraz przyrodnikami, którzy opowiedzą o różnych tematach związanych z ochroną środowiska i przybliżą książki w tej dziedzinie. Przewidziano też akcję społeczną w Parku w Przymuszewie, gdzie powstanie baza pokarmowa i hoteliki dla owadów.
W Szkole Podstawowej im. Bohaterów Akcji V2 w Sarnakach, w ramach projektu „Ogród możliwości”, edukacja przeplata się z działaniami praktycznymi. Zaplanowano spotkanie z leśniczym oraz warsztaty w Nadleśnictwie, które przybliżą uczniom bioróżnorodność. W czasie zajęć szkolnych odbędą się gry dydaktyczne, quizy i projekty międzyklasowe skupione wokół tematyki przyrodniczej. Uczniowie stworzą też materiały na ścieżkę dydaktyczną w ogrodzie, dzięki którym zapoznają się z różnymi gatunkami roślin. Konkurs plastyczny, fotograficzny i techniczny zachęcą uczniów do spędzania czasu w ogrodzie i obserwacji, a podsumowanie projektu odbędzie się w ramach ekopikniku.
To dopiero połowa projektów, których tematem przewodnim jest bioróżnorodność. Drugiej części możecie spodziewać się już wkrótce!
Organizatorem XI edycji konkursu Fundusz Naturalnej Energii jest spółka GAZ-SYSTEM, a partnerem społecznym Fundacja “Za górami, za lasami”.
Ilustracje:
dudek: Delyth Williams z Pixabay
ryś: Gerhard G. z Pixabay