Jak chronić bioróżnorodność? cz.2
Bioróżnorodność jest kluczowa dla naszego życia na Ziemi. Dzięki przyrodzie mamy co jeść, gdzie mieszkać, możemy cieszyć się pięknymi krajobrazami, oddychać czystym powietrzem i inspirować się w sztuce i w nauce. Przyjrzyjmy się kolejnym projektom realizowanym w ramach XI edycji Funduszu Naturalnej Energii, które poruszają tę niezwykle złożoną tematykę (pierwszą część opisu można znaleźć tutaj).
Towarzystwo Przyjaciół Śląskiego Ogrodu Botanicznego w ramach projektu „Zaszczep w sobie miłość do sadu” podjęło dość wąski temat – ochrony różnorodności odmian drzew owocowych. Podczas wyjazdów terenowych pobrane zostaną zrazy z okolicznych sadów i ogrodów, które zgłoszą się do projektu. Przeprowadzony zostanie kurs szczepienia drzew oraz przygotowania podłoża dla sadzonek. Część sadzonek będzie mogła zapuścić korzenie w Ogrodzie Botanicznym, a część zostanie rozdana zainteresowanym. Przewidziano także warsztaty dla młodzieży z zakresu rozpoznawania gatunków oraz ochrony bioróżnorodności z perspektywy sadowniczej.
Elementy terenowej edukacji w ogrodzie zaplanowało Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w Poddębicach w ramach projektu „Pamiętajmy o ogrodach… Terenowa edukacja ekologiczna w Poddębicach”. Przy szkole powstanie ogród wypełniony gatunkami roślin, które pozwolą na poruszenie różnorodnej tematyki w ramach zajęć edukacyjnych. Bioróżnorodność stanie się punktem wyjścia do rozmowy o suszy i roli wody w środowisku, funkcjach łąki kwietnej, znaczeniu roślin zimozielonych dla środowiska i ludzi. Będzie także okazja do poznawania anatomii roślin oraz ich właściwości leczniczych. Zdobytą wiedzą społeczność szkolna podzieli się także z przedszkolakami!
Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy zaplanował przygodę z przyrodą! W ramach cyklu warsztatów odbędą się zajęcia na temat owadów zapylających – ich roli w zapylaniu roślin oraz o pszczole miodnej. Drugi warsztat dostarczy uczestnikom wiedzy na temat odnawialnych źródeł energii oraz sposobów jej oszczędzania. Trzeci warsztat przybliży działalność Ośrodka Rehabilitacji Ptaków Chronionych w Dębniakach, który prowadzony jest przez Park. Dzieci poznają gatunki ptaków chronionych, dowiedzą się co szkodzi ptakom i jak należy im pomagać. Poznają także pracę obrączkarzy i wezmą udział w obserwacjach ornitologicznych. Projekt podsumuje konkurs wiedzy.
Przedszkole Samorządowe nr 6 im. Marii Kownackiej w Bełchatowie stworzy „Ekoogród przedszkolaka”. Dzieci zapoznają się z roślinami ogrodowymi oraz z rolą i różnymi gatunkami zapylaczy. Poznają też zależności łączące pszczoły i kwiaty, założą własny warzywnik i wezmą udział w licznych zajęciach terenowych w ogrodzie. Powstanie także ścieżka sensoryczna, która rozbudzi zmysły przedszkolaków, a całość projektu zwieńczy konkurs znaczeniu pszczół dla człowieka.
Pszczelą tematykę porusza także projekt Gminnego Ośrodka Kultury w Nozdrzcu. „Dworska pasieka” skupia się wokół pszczoły miodnej, dzięki której uczestnicy będą mogli poznać lepiej zależności w przyrodzie oraz szczególną rolę owadów zapylających. Zaplanowano warsztaty o życiu pszczół, po których przekazane zostaną nasiona roślin przyjaznych pszczołom do własnego wysiewu, by zwiększać bazę pokarmową dla tych owadów. Z okazji Światowego Dnia Pszczoły dorośli mieszkańcy gminy zbudują ule, które zasiedlą pszczele rodziny. Z kolei dla młodszych uczestników odbędą się warsztaty „Kochajmy pszczoły”, dzięki którym owady te nie będą już miały przed dziećmi tajemnic. Projekt zwieńczy Festiwal miodowy, podczas którego podsumowane zostaną efekty działań.
„Pracowici jak pszczółki” to z kolei projekt Sportowej Szkoły Podstawowej nr 2 im. KEN w Radlinie. Przy szkole powstaną dwie małe łąki kwietne oraz 8 niewielkich rabat, na których posadzone zostaną rośliny dające pszczołom pokarm. Dzięki temu uczniowie poznają różne gatunki roślin rodzimych oraz gatunki pszczół, które je odwiedzają, dowiedzą się jak każdy może na co dzień pomagać pszczołom, zaobserwują cykl wzrostu i rozwoju roślin oraz nauczą się jak wykorzystywać w ogrodzie kompost i deszczówkę. Ogród będzie miejscem nauki, a także odpoczynku!
Zapylacze to nie jedyne zwierzęta, o których są realizowane zwycięskie projekty. Niezwykle istotnym, a do tego rzadkim i zagrożonym gatunkiem jest na przykład morświn, który został bohaterem projektu Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Rewalu. Projekt zakłada utworzenie ścieżki edukacyjnej oraz realizację warsztatów „Morświnkowe opowieści”. Ścieżka przybliży różnorodność gatunków występujących nad Bałtykiem oraz potrzebę ich ochrony. Z kolei warsztaty dla uczniów i przedszkolaków pozwolą w ramach edukacji terenowej zrozumieć dlaczego warto dbać o przyrodę i jak wyjątkowe ekosystemy możemy spotkać nad polskim morzem.
Woda, ziemia, ogień i powietrze – to na żywiołach skupia się projekt „Szkolny Ogród Czterech Żywiołów” krakowskiej Szkoły Podstawowej nr 91 im. J. Kusocińskiego. Uczniowie dowiedzą się jak zbierać deszczówkę i co charakteryzuje wodę jako substancję, wraz z nauczycielami zrewitalizują też patio szkolne sadząc rośliny zielne, drzewa i krzewy, a także zakładając tam warzywniak. Dzięki wspólnym pracom, młodzież nie tylko dowie się, jak należy sadzić rośliny i je pielęgnować, ale pozna też gatunki i ich właściwości. Ogród wzbogaci się też o małą infrastrukturę z myślą o zwierzętach. Zaplanowano też stworzenie ścieżki dydaktycznej oraz doświadczenia przyrodnicze. W ramach poznawania pozostałych żywiołów, uczniowie zgłębią też tajniki odnawialnych źródeł energii oraz będą tropić…czyste powietrze!
Gmina Komańcza położona jest na styku dwóch krain geograficzno-przyrodniczych, dzięki czemu różnorodność gatunków tam występujących jest wręcz niezwykła. To dlatego autorzy pomysłu w tym roku skupili się na roślinach. W szkołach założone zostaną uprawy ziół oraz powstaną kompostowniki, by uwrażliwić uczniów na zasady hodowli roślin oraz ich potrzeby. Na terenie gminy wytyczona zostanie ziołowa ścieżka spacerowa prowadząca do punktu widokowego. Spacerowicze poznają różne gatunki roślin zielnych o właściwościach leczniczych dzięki małemu kompendium wiedzy oraz dowiedzą się, gdzie w okolicy warto pojechać, by znaleźć kolejne ciekawe gatunki. W okolicach punktu widokowego zaplanowano także ochronę czynną łąki kserotermicznej, czyli ciepłolubnej.
W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Łasku, w pracowni młodych ekologów, uczniowie skupią się na poznawaniu i doświadczaniu przyrody po to, by nauczyć się ją chronić. Odbędą się zajęcia o rodzimych gatunkach roślin i zwierząt, uczestnicy poznają także zasady zachowania w lesie oraz sposoby na dbanie o wodę i powietrze. Starsi uczestnicy zapoznają się z bioróżnorodnością na świecie oraz z różnymi ekosystemami na Ziemi. Zaplanowano także hodowlę roślin i eksperymentowanie.
Klub Kobiet Kreatywnych GRACJA w ramach projektu „Kreatywne Eko-PEJZAŻE” pokaże bioróżnorodność od strony artystycznej. Zaplanowano warsztaty, których pierwsza część poświęcona będzie ochronie przyrody, bioróżnorodności oraz…mchom i porostom. Te niepozorne organizmy są niezwykle ważne w ekosystemach, w których występują, a jednocześnie są na tyle pospolite, że nie zwracamy na nie uwagi. Tymczasem to właśnie z odpowiednio przygotowanego chrobotka będą tworzone pejzaże w ramach drugiej części warsztatów. Stworzone obrazy wraz z przyrodniczymi ciekawostkami zostaną zaprezentowane w ramach wystawy.
Mając na uwadze troskę o bioróżnorodność Grójca i okolic, Grójecki Ośrodek Kultury zaplanował działania skierowane do dzieci i młodzieży oraz lokalnych stowarzyszeń i organizacji. W ramach projektu odbędą się cykliczne warsztaty ekologiczne, podczas których wykorzystane zostaną gry planszowe, programy multimedialne i zestawy edukacyjne, by uczyć o ochronie środowiska poprzez zabawę i doświadczanie. Zaplanowano także praktyczne warsztaty recyklingowe oraz z budowy domków dla owadów. Konstrukcje dla biedronek, motyli, pszczół samotnic i złotooków powstaną na terenach okolicznych szkół i stowarzyszeń. Projekt zwieńczy wycieczka do Ogrodu Botanicznego i Zoologicznego w Warszawie, podczas której uczestnicy wezmą udział w zajęciach edukacyjnych o roślinach i rzadkich gatunkach zwierząt.
Tematyka bioróżnorodności to nieskończenie wiele różnych pomysłów na działania – zarówno lokalne, jak i o nieco szerszym wymiarze. Choć powiązania w świecie przyrody wydają się dość trudne, jak widać można je przedstawić w ciekawy, różnorodny sposób dla każdej grupy odbiorców. Zachęcamy do zapoznania się z działaniami naszych zwycięzców, by wspólnie z nimi zmieniać odrobinę nasz świat na lepsze.
Organizatorem XI edycji konkursu Fundusz Naturalnej Energii jest spółka GAZ-SYSTEM, a partnerem społecznym Fundacja “Za górami, za lasami”.
Autorzy ilustracji:
Zawilce: suju-foto z Pixabay
Królik: Pixamio z Pixabay
Kwitnące drzewo: Pexels z Pixabay
Ryś: No-longer-here z Pixabay